Πέμπτη 17 Απριλίου 2014

προτεινόμενο θέμα : αξιοκρατία

    ΑΞΙΟΚΡΑΤΙΑ: ΑΙΤΗΜΑ ΚΑΙ ΠΡΟΒΛΗΜΑ                
    Στον «Επιτάφιο» του Περικλή, το μνημειώδες αυτό εγκώμιο της Αθηναϊκής Δημοκρατίας, ίσως όχι όπως ήταν, αλλ’ όπως θα έπρεπε να είναι και ο μεγάλος πολιτικός οραματιζόταν να γίνει, αμέσως μετά τον κλασικό ορισμό της Δημοκρατίας, διαβάζουμε ότι στην Αθηναϊκή πολιτεία «απέναντι στους νόμους έχουν όλοι ίσα δικαιώματα, ως προς τις ιδιωτικές διαφορές, ως προς το κύρος, όμως, ανάλογα με το πώς ο καθένας προοδεύει σε κάποιο τομέα, δεν προτιμάται στη διαχείριση των κοινών με κριτήριο την καταγωγή του, αλλά με κριτήριο την αρετή του.. Και ούτε αν κάποιος μπορεί να προσφέρει κάτι καλό στην πόλη εμποδίζεται από τη φτώχεια του ή την ασημότητα της κοινωνικής του θέσης».Το παράθεμα αυτό είναι αρκετό για την εξαγωγή πολύτιμων συμπερασμάτων, με άμεση σχέση και εφαρμογή στο σήμερα.
    Κατ’  αρχάς, βασικός πυλώνας και ουσιώδες γνώρισμα ενός δημοκρατικού πολιτεύματος θεωρείται η αξιοκρατία, με την έννοια ότι  η ανάληψη αξιωμάτων και θέσεων δημοσίων ή μη, η αναγνώριση και η επιβράβευση προσπαθειών γίνονται με βάση την προσωπική αξία του καθενός, χωρίς να παρεμποδίζονται απ’ την καταγωγή, τον πλούτο, την πολιτική ιδεολογία ή την κοινωνική του θέση.
    Η αναξιοκρατία, από την άλλη, το ρουσφέτι –κατάλοιπο της περιόδου της τουρκοκρατίας – είναι θέμα και πρόβλημα πολιτικό, κοινωνικό και κατά βάση ηθικό. Γιατί η επικράτησή της ενισχύει τις κοινωνικές και ταξικές ανισότητες, εντείνοντας παράλληλα τον κοινωνικό ρατσισμό. Επιπρόσθετα, το άτομο  δεν ενδιαφέρεται να διευρύνει τους πνευματικούς του ορίζοντες και δεν διστάζει να προδώσει αξίες και ιδανικά αρκεί να επιτευχθεί ο στόχος του. Είναι φανερό, λοιπόν, πως μια τέτοια συμπεριφορά και νοοτροπία διαβρώνει την κοινωνία και οδηγεί στην έκλυση των ηθικών αξιών και στη βαρβαρότητα, όπως υπονοεί ο Αβραάμ Λίνκολν, τονίζοντας ότι «Καθώς δε θέλω να με αδικήσουν και να μου πάρουν τη θέση που ανήκει στην αξία μου, έτσι δε θέλω να πάρω μια θέση που ανήκει στην αξία ενός άλλου, κι αυτό, με μια λέξη, είναι ο πολιτισμός».
    Και δεν θα μπορούσε να γίνει διαφορετικά, αφού η αξιοκρατία, όχι ως θέμα Εκθέσεων Ιδεών, αλλ΄ ως καθημερινή πρακτική, αφ’ ενός μεν επιβεβαιώνει και καταξιώνει τα άτομα, εμποτίζοντάς τα με κύρος, θάρρος, αυτοπεποίθηση, εμπιστοσύνη στις  προσωπικές τους σχέσεις, οδηγώντας τα  στην αυτογνωσία και την επίγνωση των  πραγματικών τους αδυναμιών, τις οποίες προσπαθεί ν ’ αποβάλλει, αλλά και  των ικανοτήτων τους που τις επιστρατεύει για την επίτευξη του στόχου  τους, ολοκληρώνοντας και ηθικοποιώντας την προσωπικότητα και το  χαρακτήρα τους με βάση αξίες, όπως η υπευθυνότητα, η συνέπεια, η ευσυνειδησία και η εντιμότητα, προσδίδοντάς τους αίσθημα ασφάλειας για το μέλλον και εγείροντας την αγωνιστικότητά τους, που αντιμάχεται  κάθε εμπόδιο για την πραγμάτωση των στόχων τους.
    Έτσι, και μόνο έτσι, καλλιεργείται η κοινωνική συνείδηση, τα άτομα κοινωνικοποιούνται ομαλά και αισθάνονται οργανικά δεμένα με το κοινωνικό σύνολο, με αποτέλεσμα να αναπτύσσεται η συνεργασία και η αλληλεγγύη και να  προάγεται η κοινωνική συμβίωση, εξασφαλίζεται η κοινωνική ισορροπία και η δικαιοσύνη, μειώνονται οι κοινωνικές και ταξικές ανισότητες και οι  οικονομικές διαφορές μεταξύ των πολιτών, αναπτύσσεται εμπιστοσύνη στους κοινωνικούς θεσμούς και πολιτειακούς νόμους, επαληθεύεται το γνωμικό «ο κατάλληλος  άνθρωπος στην κατάλληλη θέση», και δημιουργούνται πρότυπα ήθους και εργατικότητας προς μίμηση, αφού  όλοι γνωρίζουν ότι μόνο αυτά παίζουν ρόλο για την ανάληψη κάποιου  αξιώματος.
    Ένα άλλο στοιχείο, που εξάγεται από την Περίκλειο αναφορά είναι η σύνδεση της αξιοκρατίας με την αρετή…. Όποιο περιεχόμενο κι’ αν δοθεί στον όρο αυτό, είναι βέβαιο ότι  αξιοκρατία δεν σημαίνει αυξημένη «ευαισθησία» στην τήρηση των τύπων, με την έννοια του νομότυπου, των διοικητικών μηχανισμών, των λεκτικών όρων, των «αντικειμενικών» δεδομένων και των ορθολογικά δομημένων βιογραφικών. Αξιοκρατία είναι και γνώση και ικανότητες και, προ πάντων ήθος, τα μόνα και βασικά στοιχεία, που μπορούν να αντιστρέψουν την καθοδική πορεία της κοινωνίας μας μεσοπρόθεσμα.
    Γιατί, η κοινωνία μας, η κρατική μηχανή και κάθε Οργανισμός δεν έχει ανάγκη από εγγράμματους γραφειοκράτες, αλλά μορφωμένες και ηθικά ολοκληρωμένες προσωπικότητες, που θα στελεχώσουν και την Πολιτεία αλλά και την Εκκλησία, καθώς αξιοκρατία δεν είναι μόνο η ικανότητα χάραξης στρατηγικής και χειρισμών στους εκάστοτε τομείς δραστηριότητας, αλλά κυρίως επιλογή της ποιότητας, του ήθους και της βούλησης για το καλό, κάτι που δεν διακρίνεται, ούτε δηλώνεται, αλλ’ ούτε και εξυπακούεται από την συσσώρευση τίτλων και πολυσέλιδων βιογραφικών….
 διασκευασμένο άρθρο του Μητροπολίτη Σύρου Δωρόθεου από τον ιστότοπο της Μητρόπολης Σύρου

            ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗ ΔΟΜΗ ΤΟΥ ΚΕΙΜΕΝΟΥ

1. Πώς εξασφαλίζεται /επιτυγχάνεται η συνοχή μεταξύ των περιόδων της 3ης παραγράφου;
[Εντοπίζουμε διαρθρωτικές λέξεις/φράσεις, επαναλήψεις κλπ και αναφέρουμε τι δηλώνουν.]
2.Με ποιες λέξεις ή φράσεις επιτυγχάνεται η συνοχή μεταξύ 2ης και 3ης παραγράφου;
3. Με ποια νοηματική σχέση συνδέονται μεταξύ τους η 2η και η 3η παράγραφος του κειμένου;
[Η ερώτηση αναφέρεται όχι στη συνοχή, αλλά στη συνεκτικότητα: δηλ. τη νοηµατική σύνδεση των µερών  ενός κειµένου, που μπορεί να έχει τις μορφές: αιτίου-αποτελέσµατος, αντίθεσης,
προβλήματος-αιτιολόγησης, προβλήματος-λύσης ,πρόσθεσης/συµπλήρωσης, επαύξησης/έμφασης, γενίκευσης, ταξινόμησης/διαίρεσης, χρονικής ακολουθίας κλπ
4.Εξετάστε την αλληλουχία του κειμένου. [ή : Πώς διαρθρώνονται οι σκέψεις του συγγραφέα / ποια είναι η αρχιτεκτονική/η δομή του κειμένου;]

[Οφείλουμε να διακρίνουμε τον πρόλογο, το κύριο μέρος, τις ενότητες αυτού και τον επίλογο και να εξηγήσουμε αν υπάρχει λογική σειρά μεταξύ των μερών : π.χ. από το σημαντικό στο ασήμαντο ή αντίστροφα, από το γενικό στο ειδικό ή αντίστροφα, από την αιτία στο αποτέλεσμα, από το αποτέλεσμα στη λύση, αν υπάρχει χρονική ακολουθία κλπ ]      

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου